Anton Došen Scriptieprijs

Stichting Vrienden van Nieuw Spraeland wil studenten stimuleren om wetenschappelijk onderzoek te doen naar psychische stoornissen en gedragsproblemen bij mensen met een verstandelijke beperking. Daartoe is samen met de Academische Werkplaats Leven met een Verstandelijke Beperking (AWVB; Tranzo, Tilburg University) en STEVIG, onderdeel van Dichterbij in de periode 2012 tot 2019 een scriptieprijs uitgeloofd.

In deze periode is de Anton Došen Scriptieprijs vijf maal uitgereikt aan de meest vooraanstaande scripties op het gebied van mensen met een verstandelijke beperking met gedragsproblemen en/of psychopathologie. De prijsuitreiking vond plaats tijdens de symposia van de Academische Werkplaats Leven met een Verstandelijke Beperking (AWVB).

Het is niet meer mogelijk om scripties in te dienen. Stichting Vrienden van Nieuw Spraeland stimuleert vanuit een nieuwe invalshoek het wetenschappelijk onderzoek naar mensen met een verstandelijke beperking en bijkomende problematiek.

Emeritus professor Anton Došen overleden

Op 3 januari 2023 overleed em. prof. dr. Ante (Anton) Došen op 83-jarige leeftijd. Prof. Došen was als psychiater werkzaam bij Nieuw Spraeland (het huidige STEVIG, onderdeel van zorgorganisatie Dichterbij) en als bijzonder hoogleraar verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij was een van de eersten in Nederland die het belang van de geestelijke gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking onder de aandacht heeft gebracht. Waarbij hij de complexiteit van psychopathologie en gedragsproblemen bij juist deze groep mensen probeerde te begrijpen en verklaren.

Het startpunt hiervan lag bij de ambulante teams van Nieuw Spraeland (voorganger STEVIG onderdeel van Dichterbij) en de ondersteuning vanuit specialistische deskundigheid aan mensen met een verstandelijke beperking met bijkomende problematiek én de zorgorganisatie waar zij woonden. Zijn bijdrage aan de theorievorming en ontwikkeling van het begrip ‘geestelijke gezondheid voor verstandelijk gehandicapten’ was een eerste stap op weg naar meer en beter begrip voor de mensen die (bij wijze van spreken) dúbbel pech hebben in het leven. Došen heeft als mens en als psychiater geijverd voor een beter begrip, en voor bétere hulp aan mensen met een verstandelijke beperking.
Došen streefde naar de ontwikkeling van centra voor psychische gezondheid (GGZ) voor mensen met een verstandelijke beperking en bijkomende problematiek, waarin alle relevante disciplines, zoals psychiaters,  psychologen, orthopedagogen en (sociaal psychiatrisch) verpleegkundigen zich samen inzetten voor dit doel. Deze centra zouden moeten beschikken over ambulante teams die mensen (en zorgorganisaties) ter plekke kunnen ondersteunen, zodat álle betrokkenen  samen een  menswaardiger situatie kunnen waarmaken.

Als bijzondere erkenning van zijn werk heeft Stichting Vrienden van Nieuw Spraeland i.s.m. de Academische Werkplaats Leven met een verstandelijke beperking (AWVB, Tranzo, Tilburg University) en STEVIG (onderdeel Dichterbij) in de periode 2012 tot 2019 vijf keer de Anton Došen Scriptieprijs uitgereikt aan de beste universitaire masterscriptie op het gebied van psychopathologie en gedragsproblematiek bij mensen met een verstandelijke beperking.

Het intellectuele gedachtengoed en de nalatenschap van prof. Anton Došen zal zowel in de wetenschap als in de klinische praktijk een inspiratiebron blijven voor velen.

De uitgereikte Anton Došen Scriptieprijzen.

Hieronder vindt u inhoudelijke informatie over de scripties die in de periode 2012 tot 2019 een prijs hebben ontvangen.

Op 2 april 2019 vond het Symposium Krachtige kennisbronnen: verbinding door bouwen en vertrouwen plaats georganiseerd door de Academische Werkplaats Leven met een verstandelijke beperking (Tranzo, Tilburg University).

Aan het einde van een geslaagde dag met veel nieuwe inzichten en tal van inspirerende ontmoetingen  symposium vond voor de laatste maal de feestelijke uitreiking plaats van de Anton Došen Scriptieprijs.

De prijs is vernoemd naar Anton Došen, een van de eersten in Nederland die de zorg voor de geestelijke gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking over het voetlicht bracht. De Anton Došen Scriptieprijs is in de periode van 2012 tot 2019 vijf maal uitgereikt aan de auteur van de meest vernieuwende masterscriptie op het onderzoeksgebied van mensen met een verstandelijke beperking met psychopathologie en/of gedragsproblemen.

Prof. dr.Anton Došen met winnaar van de scriptieprijs Ilse Luteijn.

De winnaar van 2019 is geworden: Ilse Luteijns scriptie over de behandeling van verslaving in een forensische setting:

Individuals with mild to borderline intellectual disability in a forensic addiction treatment centre: Prevalence, characteristics and differences in response to treatment. Geschreven door Ilse Luteijn, onder begeleiding van Robert Didden en Joanneke van der Nagel van de RU Nijmegen.

Ilse Luteijn onderzocht een groep van 190 cliënten in een forensische verslavingskliniek, waarvan 39% een verstandelijke beperking bleek te hebben. Verschillen in prevalentie, kenmerken en reactie op behandeling tussen cliënten met en zonder verstandelijke beperking werden geanalyseerd. Ook verschillen in motivatie en agressief gedrag werden vergeleken. Cliënten met een verstandelijke beperking hadden een lagere score op de wens om geholpen te worden. Er waren geen verschillen in de mate waarin cliënten hun problemen erkenden, de bereidheid om te starten met de behandeling en de mate van agressie tijdens de behandeling.

De jury was unaniem: Ilse Luteijn is de onbetwiste winnaar. Haar onderzoek naar de behandeling van verslaving is uitermate relevant voor mensen met een verstandelijke beperking met psychopathologie en/of gedragsproblemen, en dus ook voor de klinische praktijk. De jury oordeelde: ‘Een mooie, gedegen en goed geschreven scriptie, die bijdraagt aan betere verslavingszorg voor mensen met een verstandelijke beperking.’

De prijs was ingesteld door de Stichting Vrienden van Nieuw Spraeland in samenwerking met de Tilburg School of Social and Behavioral Sciences en STEVIG, onderdeel van Dichterbij. De scriptieprijs was verbonden aan de leerstoel Mensen met een verstandelijke beperking: Psychopathologie en behandeling van prof. dr. Petri Embregts.

Eerdere winnaars.

Prijswinnares 2017 Jolien Rheiter.

“Enorm verrast, zeer vereerd en vol trots heb ik de Anton Došen Scriptieprijs 2017 in ontvangst mogen nemen. Wat was dat spannend om met de andere twee zeer gewaardeerde nominaties te wachten op de uitslag. Alleen genomineerd zijn is al een enorme eer en ervaring!

Ik wil iedereen oproepen die onderzoek gedaan heeft naar mensen met een verstandelijke beperking met psychopathologie en/of gedragsproblemen zich in te schrijven.

Alleen het feit dat je onderzoek gelezen wordt door een vakkundige jury is al een waardering voor alle inspanning die je hebt geleverd.

Mocht je genomineerd worden dan wordt je onderzoek voor een breed publiek toegelicht. Daarnaast worden de genomineerde onderzoeken op papier beschreven die iedere deelnemer aan het symposium ontvangt.

De lovende woorden van de jury en het winnen van de prijs heeft me een enorme boost gegeven. Ondanks dat het onderzoek me bloed, zweet, tranen en een lange adem heeft gekost, was het me dubbel en dwars waard. Ik ben al eerder gevraagd om met het onderzoek te promoveren. Het overweldigende oordeel van de jury en de winst van deze prijs, heeft me weer de positieve drive gegeven om serieus te overwegen om te gaan promoveren. Het wordt tijd dat het onderwerp ‘de seksuele ontwikkeling van mensen met een verstandelijke beperking’ meer bespreekbaar gemaakt wordt. Met behulp van mijn onderzoek hoop ik hierin een bijdrage te kunnen leveren.”

Jolien Rheiter

wetenschappelijk onderzoek seksuele ontwikkeling verstandelijke beperking

Scriptiewinnares Jolien Rheiter ontvangt de prijs voor haar onderzoek uit handen van em. prof. dr. Došen

2017-Jolien Rheiter

De Anton Došen Scriptieprijs is voor de vierde keer uitgereikt aan de auteur van de meest vernieuwende masterscriptie op het gebied van onderzoek bij mensen met een verstandelijke beperking met psychopathologie en/of gedragsproblemen. De prijs is verbonden aan de leerstoel van Prof. dr. Petri Embregts en ingesteld door de Stichting Vrienden van Nieuw Spraeland in samenwerking met de School of Social and Behavioral Sciences van Tilburg University en STEVIG, onderdeel van Dichterbij. De prijs wordt iedere 2 jaar uitgereikt. Voor de winnaar is een bedrag van 5000 euro beschikbaar gesteld en de mogelijkheid om de winnende scriptie (in verkorte vorm) te publiceren in het tijdschrift Orthopedagogiek: Onderzoek en Praktijk.

Jolien Rheiter is met haar scriptie vanuit de Open Universiteit over de seksuele ontwikkeling ven mensen met een verstandelijke beperking tot winnaar verkozen. Een gedeelde tweede plaats werd toegekend aan Samantha Roetink (VU Amsterdam; titel: De relatie tussen sociale angst en sociale status bij adolescenten met een lichte verstandelijke beperking) en Angela Schuurmans (RU Nijmegen; titel: A Pilot Study Evaluating “Dojo,” a Videogame Intervention for Youths with Externalizing and Anxiety Problems).

In het winnende onderzoek van Jolien werd een vragenlijst ontworpen en gevalideerd die de seksuele ontwikkeling van mensen met verstandelijke beperking in kaart brengt. Het uiteindelijke meetinstrument is betrouwbaar en onderscheidend voor deze doelgroep. De jury beoordeelde het onderwerp van de winnende thesis als uitermate relevant voor de doelgroep van mensen met een verstandelijke beperking met psychopathologie en/of gedragsproblemen. Jolien ontving de prijs uit handen van em. prof. dr. Anton Došen zelf.

2015 – Lore Riské

Op 16 april 2015 is de Anton Došen Scriptieprijs voor de derde maal in de geschiedenis uitgereikt aan de auteur van de meest vernieuwende masterscriptie op het gebied van onderzoek bij mensen met een verstandelijke beperking met psychopathologie en/of gedragsproblemen.  Na zorgvuldig beraad is Lore Riské met haar scriptie over de validering van de SEO-R werd aangewezen tot winnaar. Het belangwekkende van deze scriptie zat volgens de jury in een combinatie van:

  • de uitstekende wetenschappelijke uitvoering en beschrijving van het scriptieonderzoek;
  • de relevantie van het onderwerp voor de doelgroep van mensen met een verstandelijke beperking met psychopathologie en/of gedragsproblemen;
  • de geboden vernieuwingsimpuls voor de doorontwikkeling van een schaal die in de klinische praktijk breed onder de aandacht is van professionals.

Tijdens het symposium “Co-creatie in werking” ontving Lore Riské de prijs met een bedrag van 5000 euro uit handen van Jos Nauts, secretaris van de Stichting Vrienden van Nieuw Spraeland en initiator van de scriptieprijs.

2013 – Sonja van Veen – Graafstal van de Radboud Universiteit Nijmegen

Winnares Sonja van Veen-Graafstal:

Graag wil ik studenten oproepen hun scriptie in te dienen om mee te dingen naar deze prijs! Het gaf mij een geweldige boost , als een gerenommeerde jury zich uitspreekt over je scriptie! Natuurlijk hoop je op de hoofdprijs, maar ik herinner me van mijn eigen prijsuitreiking dat ik erg onder de indruk was van de andere nominaties. De drie genomineerde scripties worden voor een breed publiek toegelicht en alleen dat al is een geweldige uitdaging en ervaring! Het is heel inspirerend om van elkaar te horen welke nieuwe inzichten of werkwijzen kunnen bijdragen aan verbetering van de zorg. Daarnaast is uit deze prijs voor mij de mogelijkheid voor een promotietraject ontstaan. Ik doe nu onderzoek naar de methodiek die ik als veelbelovend in mijn scriptie besproken heb! Ik zou zeggen, neem de uitdaging aan en schrijf je in voor deze scriptieprijs!


Sonja schreef haar masterscriptie over het effect van Emerging Body Language.

Ten eerste is het een verkennende studie om het effect van Emerging Body Language te bestuderen bij jongeren met een verstandelijke beperking en gedragsproblemen. Het tweede doel van de scriptie is het onderbouwen van de theoretische veronderstelling van Emerging Body Language dat alle mensen zelforganiserende systemen zijn.

2012 – Anneke Paelinck van Universiteit Gent

Anneke schreef  haar masterscriptie over het motiveren van mensen met een verstandelijke beperking met gedragsproblemen en/of psychopathologie die middelen misbruiken.

© 2024 - Stichting Vrienden van Nieuw Spraeland
Naar boven